14 Aralık 2019 Cumartesi


ARILARIN KARBON AYAK İZİ

Bal peteklerinin yapısını biliriz. Yan yana altıgenlerden oluşan bu yapı, son derece hassas olup ortalama duvar kalınlıkları 0,1 mm’dir.


Arılar altıgen yuvacıklar yaparak mevcut alanı en iyi şekilde değerlendiriyor, böylece en az balmumuyla hafif fakat sağlam petekler yapabiliyor ve peteğin içine maksimum miktarda bal depolayabiliyorlar. Günümüzde bilim insanları arı peteklerini taklit ederek hem yer tasarrufu sağlayan hem de dayanıklı yapılar tasarlıyorlar. Örneğin uçak mühendisleri güçlü ve hafif uçaklar elde etmek için petekle aynı yapıda paneller kullanıyorlar; böylece yakıt tasarrufu da sağlanıyor.

Fulleren: Belirli sayıda karbon atomunun bir araya getirilmesiyle oluşturulan fulleren; top, tüp, çubuk ve halka şeklinde sınıflandırılabilen yapay bir allotroptur
Fulleren; güneş pillerinde, hidrojen yakıt depolarında, kurşun geçirmez yeleklerde kullanılır.
En sert doğal madde olarak bilinen elmastan daha sert, hafif, aynı kütledeki çelikten daha sağlam yapay bir yapıdır.
Arıların  düşmanı: Zehirli gazlar: Arılar, polenleme sırasında zehirli su aracılığıyla zehirle temas ediyorlar. Sıkça da bu zehiri kovana getiriyorlar. Burada biriken zehir yavaşça tüm koloniyi öldürüyor. Toksinler, arılara birçok şekilde korkunç zarar veriyor. Bilişsel anlamda arılara zarar veriyor ve belki de en önemlisi arılara yol bulmayı unutturuyorlar, böylece arılar uzaklaşıp kaybolarak kovandan uzakta ölebiliyorlar. Bu durumun sıkça tekerrür etmesi kovanın kendini idame ettirmesine engel oluyor. 
Bal arılarının büyük bir ekonomik önemi vardır. Her yıl polenlenen bitkilerin mali değeri 265 milyar $ dolaylarında. Bal arısının olmadığı bir ekosistemde, tükettiğimiz yiyecekler yok olurlar veya üretimde devasa bir düşüş yaşanır. Elma, soğan, kabak gibi yiyeceklerin yanı sıra besicilikte kullanılan bitkiler, süt ve et gibi yiyecekler için de bal arısının varlığı çok önemlidir. 
Tükettiğimiz her 3 öğünden biri arılar sayesinde mümkün. Bal arıları o kadar önemli ki eğer ölürlerse binlerce ekin de beraberinde ölür. Bu da ilerleyen yıllarda milyonlarca insanın açlık çekmesiyle sonuçlanır.
O halde gelin arıların  ayak  izini takip edelim.

kaynak: Bilim Teknik Dergileri, 12. Sınıf Kimya Kitabı

2 yorum:

  1. Doğanın kesinlikle bozulmaması gereken büyüleyici bir dengesi var.

    YanıtlaSil
  2. Doğada ufacık olan hayvanların hayatımıza büyük etkileri vardır.

    YanıtlaSil